ਬਿਜ਼ਨਸ ਡੈਸਕ : ਬੈਂਕ ਲਾਕਰ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੀਮਤੀ ਗਹਿਣਿਆਂ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਸਮਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਿਕਲਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਬਦਲੇ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲਾਕਰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸਦੇ ਨਿਯਮਾਂ, ਫੀਸਾਂ ਅਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਜਾਣੋ ਬੈਂਕ ਲਾਕਰ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏ ਬਾਰੇ
ਬੈਂਕ ਲਾਕਰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ ਬਾਕਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬੈਂਕ ਦੇ ਵਾਲਟ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਹਿਣੇ, ਵਸੀਅਤ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼, ਬਾਂਡ, ਸ਼ੇਅਰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਲਾਕਰ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਕਿਰਾਇਆ 1,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੈਟਰੋ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੱਡੇ ਲਾਕਰ ਲਈ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਜੀਐਸਟੀ ਵਾਧੂ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਲਾਕਰ ਲੈਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸ਼ਰਤਾਂ
ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਬੱਚਤ ਜਾਂ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
ਕੁਝ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮਿਆਦ ਅਤੇ ਬਕਾਇਆ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਵੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕ ਫਿਕਸਡ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ (FD) ਮੰਗਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਲਾਕਰ ਦੇ ਕਿਰਾਏ ਲਈ ਗਰੰਟੀ ਵਜੋਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲਾਕਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਕਿੰਨੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ?
ਬੈਂਕ ਲਾਕਰ ਉੱਚ-ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਵਾਲਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸੀਸੀਟੀਵੀ, ਚੋਰ ਅਲਾਰਮ ਅਤੇ ਗਾਰਡਾਂ ਦੁਆਰਾ 24x7 ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲਾਕਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਗਾਹਕ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਦੋਵਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਬੈਂਕ ਹੁਣ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬੈਂਕ ਦੀ ਕਿਸੇ ਗਲਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸਮਝਦਾਰੀ ਹੈ।
RBI ਦੇ ਨਿਯਮ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ?
ਸਾਰੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਯੂਨੀਫਾਰਮ ਲਾਕਰ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਹਰ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਵਾਰ ਲਾਕਰ 'ਤੇ ਜਾਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ 3 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਕਿਰਾਇਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਲਾਕਰ ਤੋੜ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਮਾਨ ਵੇਚ ਕੇ ਬਕਾਇਆ ਵਸੂਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਬੈਂਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਚੋਰੀ, ਅੱਗ ਜਾਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਬੈਂਕ ਸਾਲਾਨਾ ਕਿਰਾਏ ਦਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 100 ਗੁਣਾ ਤੱਕ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਵੇਗਾ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ 5,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ)।
ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ?
RBI ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ, ਹਥਿਆਰ, ਵਿਸਫੋਟਕ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਨਾਸ਼ਵਾਨ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਸਤੂ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।
ਲਾਕਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?
ਲਾਕਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜੀ ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਬੈਂਕ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 12 ਵਾਰ ਮੁਫ਼ਤ Visit ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰੇਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਲਈ ਇੱਕ ਵਾਧੂ ਫੀਸ (100 ਰੁਪਏ+ GST) ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਾਬੀ ਗੁਆਚ ਜਾਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ, ਗਾਹਕ ਨੂੰ ਲਾਕਰ ਤੋੜਨ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਚਾਬੀ ਲੈਣ ਦਾ ਖਰਚਾ ਚੁੱਕਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
Credit : www.jagbani.com
