ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੋਲ ਵਸੂਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨੂੰ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ 'ਤੇ ਲੰਬੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ 'ਤੇ ਮਲਟੀ-ਲੇਨ ਫ੍ਰੀ ਫਲੋ ਟੋਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਟੋਲ ਵਸੂਲੀ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਏਗਾ। ਇਹ ਤਕਨੀਕੀ ਤਬਦੀਲੀ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਚੋਰਯਾਸੀ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ "ਬੈਰੀਅਰ ਫ੍ਰੀ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ" ਬਣਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਲਟੀ-ਲੇਨ ਫ੍ਰੀ ਫਲੋ ਟੋਲਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਕੀ ਹੈ?
ਇਹ ਇੱਕ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਟੋਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ 'ਤੇ ਰੁਕਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫਾਸਟੈਗ, ਕੈਮਰਾ ਅਧਾਰਤ ਵਾਹਨ ਪਛਾਣ ਤਕਨਾਲੋਜੀ (ANPR ਕੈਮਰੇ), ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਰੀਡਰ ਅਤੇ ਸੈਂਸਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਟੋਲ ਫੀਸ ਆਪਣੇ ਆਪ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਵਾਹਨ ਟੋਲ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਨੰਬਰ ਪਲੇਟ ਸਕੈਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਾਸਟੈਗ ਤੋਂ ਰਕਮ ਕੱਟੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ 2025-26 ਵਿੱਚ 25 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਇਹ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025-26 ਵਿੱਚ 25 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਟੋਲ ਵਸੂਲੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼, ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸਮਾਰਟ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਯਾਤਰਾ ਅਨੁਭਵ ਦੇਣਾ ਹੈ।
ਚੋਰਿਆਸੀ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬਣ ਗਿਆ
ਇਸ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਚੋਰੀਆਸੀ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੰਡੀਅਨ ਹਾਈਵੇਅ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਕੰਪਨੀ ਲਿਮਟਿਡ ਅਤੇ ਆਈਸੀਆਈਸੀਆਈ ਬੈਂਕ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ (ਐਮਓਯੂ) 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹੋਣਗੇ?
-ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੁਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੰਬੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ।
-ਸਮਾਂ ਬਚੇਗਾ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਅਸਤ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ 'ਤੇ।
-ਈਂਧਣ ਦੀ ਖਪਤ ਘਟੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।
-ਟੋਲ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਧੇਰੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ।
-ਡਿਜੀਟਲ ਟਰੈਕਿੰਗ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦੇਵੇਗੀ।
ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੜਕੀ ਨੈੱਟਵਰਕ: ਇੱਕ ਝਲਕ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੜਕੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ 63 ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 1.46 ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਨੈੱਟਵਰਕ ਵਿੱਚ 55 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
Credit : www.jagbani.com
