ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ- ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਆਈ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਕਤਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੋਹਾ 'ਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਹਮਾਸ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 6 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਤਰ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ 1.2 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਸੌਦਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੋਇੰਗ 747-8 ਜਹਾਜ਼ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਘਟਨਾ ਕਤਰ-ਅਮਰੀਕਾ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੀ ਨੀਤੀ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕਤਰ-ਅਮਰੀਕਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਸੌਦੇ
ਮਈ 2025 ਵਿੱਚ ਕਤਰ ਨੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਸੌਦੇ ਕੀਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਕੀਮਤ 1.2 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਵੱਡੇ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਸੌਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਕਿ ਕਤਰ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ 400 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਬੋਇੰਗ 747-8 ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ' ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਤਰ ਨੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ "ਦੋਸਤੀ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ" ਦੱਸਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ "ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੋਹਫ਼ਾ" ਕਹਿ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲਾ ਅਤੇ ਦੋਹਾ ਦਾ ਝਟਕਾ
9 ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਦੋਹਾ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਮੇਤ 6 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਤਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲ ਗਈ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸਾ ਫੈਲ ਗਿਆ।
ਟਰੰਪ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ
ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨਾਲ ਅਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਹਮਲਾ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਂਦਾ। ਇਹ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਸੀ, ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ।" ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕਤਰ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਭੇਜਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਪਰ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਰ ਨਾਲ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੁਲਾਰਨ ਕੈਰੋਲੀਨ ਲੇਵਿਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਕਤਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਮਲਾ ਬਹੁਤ ਮੰਦਭਾਗਾ ਹੈ।"
ਕਤਰ, ਜੋ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ ਅੱਗਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਟਰੰਪ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਉਸ ਕੋਲ ਕਤਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ "ਤੋਹਫ਼ੇ" ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਰਗੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੀ ਹਮਲਾਵਰ ਫੌਜੀ ਰਣਨੀਤੀ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Credit : www.jagbani.com
