ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ (Air India) ਦੇ ਸੀਈਓ ਕੈਂਪਬੈਲ ਵਿਲਸਨ (Campbell Wilson) ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ (Pahalgam Terror Attack) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਆਪਣਾ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ (airspace) ਬੰਦ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਏਅਰਲਾਈਨ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਸੀਈਓ ਵਿਲਸਨ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 4,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ।
ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ
• ਘਟਨਾ ਦਾ ਸਮਾਂ: ਇਹ ਸਾਰੀ ਸਥਿਤੀ ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਾ ਹੋਈ। ਇਹ ਹਮਲਾ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2 ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਸਮੇਤ 26 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
• ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਬੰਦ: ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 'ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ' ਰਾਹੀਂ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਆਪਣਾ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
• ਰੂਟ ਬਦਲਣੇ ਪਏ: ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ (routes) ਬਦਲਣੇ ਪਏ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੰਮਕਾਜ ਦੀ ਲਾਗਤ (operational costs) ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ।
ਓਪਰੇਸ਼ਨਲ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਸੀਈਓ ਕੈਂਪਬੈਲ ਵਿਲਸਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰੂਟ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ।
• ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ: ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਚੱਲਦਿਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਵਾਈ ਰਸਤਿਆਂ 'ਤੇ ਉਡਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 60 ਤੋਂ 90 ਮਿੰਟ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਾ।
• ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ: ਰੂਟ ਬਦਲਣ ਕਾਰਨ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵਧਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਈਂਧਨ (fuel) ਦੀ ਖਪਤ ਵਧੀ, ਸਗੋਂ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੀ ਲਾਗਤ (crew costs) ਵਿੱਚ ਵੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ।
ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸਾਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।
ਹਾਲੀਆ ਸਥਿਤੀ: ਬਿਜ਼ਨਸ ਟੂਡੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਤਿੰਨਾਂ ਸੈਨਾਵਾਂ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ 'ਿਸ ਟੂ ਏਅਰ ਮਿਸ਼ਨ' (NOTAM) ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਕਾਰਨ ਉਡਾਣਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੀ 30 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 11 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨੋਂ ਸੈਨਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ NOTAM ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
Credit : www.jagbani.com
